Jakiej chcesz demokracji w swojej małej ojczyźnie?

Portret użytkownika Zdzisław Gromada

Obecnie funkcjonująca w naszej ojczyźnie demokracja przedstawicielska ma poważne wady wrodzone. Władza zwierzchnia obywateli sprowadzona jest w tym systemie do uczestnictwa raz na cztery lata w sondażu popularności kandydatów na przedstawicieli. Realna władza powierzana jest w ręce ludzi wyłonionych nie w oparciu o porównanie ich kompetencji lecz w wyniku ich  sprawnego marketingu politycznego. Dobro wspólne dla przedstawicieli sprawujących władzę nie jest najważniejsze.

Najważniejszą sprawą dla przedstawicieli jest utrzymanie jak najwyższej pozycji ich oraz ich ugrupowań w rankingu popularności. Z tego względu w ich programach wyborczych istotne miejsce mają nierealne „obiecanki cacanki”. W czasie sprawowania władzy „boją się jak ognia” podejmowania niezbędnych lecz niepopularnych decyzji odkładając je na potem. 

Przedstawiciele nie potrafią dla dobra wspólnego ze sobą współpracować i wspólnie poszukiwać optymalnych decyzji w sprawach publicznych. Wspólnie uzasadniać i przekonywać obywateli do ich respektowania. Wiecznie ze sobą rywalizują. Dosadnie określił to Stanisław Lem; „Elity polityczne to ujadające stada kundelków zajadle ze sobą walczących o miejsce w kuchni politycznej licząc na zdobycie smakowitych kąsków dla siebie”.

Władza przedstawicieli nie jest odporna na lobbing grup interesów – górników, rolników, prawników, wojskowych, itd. Nie potrafi ograniczyć ich często nieuzasadnionych przywilejów.

Cechą charakterystyczną rządów demokracji przedstawicielskiej jest niegospodarność. Władza przedstawicieli nie respektuje podstawowej zasady racjonalnej gospodarki : WYDAWAĆ PIENIĘDZY MOŻESZ TYLKO TYLE ILE MASZ W PORTFELU.  Nasz dług publiczny lawinowo rośnie.

System demokracji przedstawicielskiej nie daje nam żadnych szans na lepsze jutro. Prowadzi nieuchronnie do katastrofy finansowej. Powinniśmy skorzystać z zapisu Art. 4 Konstytucji RP i zastąpić demokrację przedstawicielską demokracją obywatelską pół bezpośrednią stosowaną z powodzeniem przez Szwajcarów. Ich system polityczny jest wzorem dla XXI wieku.[i]

Szwajcarzy swój system polityczny wypracowali i ciągle  go udoskonalają od ponad 150 lat. Nie można go bezpośrednio przenieść i adoptować w nasze warunki. Nasza historia „wychowała” nas jako poddanych. Nie mamy poczucia, że jesteśmy suwerenem.  Powszechne jest przekonanie, że obywatele to „ciemny lud” niezdolny do podejmowania rozsądnych państwowych decyzji. Wszelkie mniejszości obawiają się egoistycznego, roszczeniowego dyktatu większości. By to zmienić należy rozpocząć prace od podstaw.

Stowarzyszenie Demokracja Bezpośrednia organizuje Obywatelską Inicjatywę Ustawodawczą „Samorządna Gmina” dla  nowelizacji ustawy z dnia 15 września 2000 r.  o referendum lokalnym Dz. U. 2000 nr 88 poz. 985. Proponujemy uzupełnić treść tej ustawy o zapis:

Mieszkańcy gminy w drodze referendum mogą na własny użytek samorządnie ustanowić dla swojej gminy zasady przeprowadzania referendów.

Taka nowelizacja to tylko/aż postawienie wszystkim Polakom  pytania:

Jakiej demokracji chcesz w swojej małej ojczyźnie?

Odpowiedzi na to pytanie określą nam czy i jakie mamy szansę na zmianę w naszej ojczyźnie demokracji przedstawicielskiej na obywatelską. Jeśli w efekcie proponowanej nowelizacji znajdą się gminy w których mieszkańcy nadadzą sobie duże uprawnienia to będą one lokomotywą demokracji obywatelskiej. Ich przykład będzie przekonywujący i zaraźliwy. Badania sytuacji gmin w Szwajcarii wykazały prawidłowość - im więcej praw mają mieszkańcy tym gmina osiąga lepsze rezultaty. W tych gminach żyje się lepiej bezpieczniej i bardziej ekologicznie.

Proponowany scenariusz zmiany naszej mentalności z  „MY poddani – ONI rządzący” na ”MY suweren – ONI nasza służba” to sprawdzona przez Szwajcarów jedyna skuteczna droga. Oni od zarania swojej historii w swoich odciętych od świata dolinach alpejskich samodzielnie decydowali o swoich sprawach. Tak byli do tego sposobu decydowania o sprawach publicznych przekonani, że w 1848 roku bez przeszkód analogiczny do proponowanego w naszym OIU zapis w ustawie o referendum lokalnym umieścili w swojej Federalnej Konstytucji. Nikomu jak dotychczas poza nimi to się nie udało. Dzięki takiemu zapisowi stali się z narodu którego podstawowym zajęciem była obsługa gości hotelowych stali się narodem o najwyższej stopie życiowej mieszkającemu w super ekologicznych warunkach.

Nie ma innej niż proponowane OIU drogi, by dokonać zmiany demokracji przedstawicielskiej na obywatelską. Perspektywa takiej zmiany będzie tym co dla nas jest najważniejsze. Da nam nadzieję, że nie pójdziemy drogą Grecji i nie rozpłyniemy się w globalnej wiosce. Jak dotychczas do  Komitetu OIU przystąpiło 12 gmin i organizacji pozarządowych oraz 12 osób prywatnych. Dołącz do nas. Przyślij swoje TAK na adres: oiu.samorzadna.gmina@gmail.com
 
________________________________________
[i] Szwajcarska demokracja modelem dla XXI wieku wyd. Semper Warszawa 2011